Wet Zorg en Dwang

Vanaf 1 januari 2020 treedt de Wet zorg en dwang (Wzd) in werking. Deze wet regelt de rechten van mensen met een verstandelijke beperking of dementie die onvrijwillige zorg krijgen, thuis of in een zorginstelling. De wet houdt in dat vrijheidsbeperking of onvrijwillige zorg in principe niet mag worden toegepast. Uitgangspunt van de wet is ‘Nee, tenzij’. Deze wet vervangt de huidige Wet bijzondere opnemingen psychiatrische ziekenhuizen (Bopz). De Wzd is er om vrijheidsbeperking tegen te gaan en gaat uit van een getrapt zorgmodel. Als het niet lukt om een vrijwillig alternatief te vinden voor de onvrijwillige zorg, wordt er steeds meer deskundigheid ingeschakeld om mee te denken. De Wzd beschermt cliënten tegen onvrijwillige zorg met een stappenplan dat waarborgt dat alle mogelijkheden voor vrijwillige zorg in beeld komen. Kijk voor meer informatie op: www.dwangindezorg.nl

Missie RijnWaal Zorggroep

‘Klanten van alle culturen, achtergronden en geaardheid waarderen en respecteren in hun vertrouwde omgeving en hen omringen met zorg en aandacht waar nodig. Dat is waar RijnWaal Zorggroep voor staat.’ De nieuwe Wzd stelt RijnWaal Zorggroep voor de uitdaging om cliënten van gesloten afdelingen, daar waar het kan, nog meer vrijheid te bieden, waarbij de veiligheid van haar cliënten gewaarborgd is.

In beginsel verleent RijnWaal Zorggroep zorg aan haar cliënten op vrijwillige basis. RijnWaal Zorggroep onderschrijft de uitgangspunten uit de Wzd. Onvrijwillige zorg is alleen dan toegestaan als er ernstig nadeel dreigt voor de cliënt of zijn omgeving. Wanneer onvrijwillige zorg is ingezet wordt deze zo snel als mogelijk afgebouwd. Iedere cliënt heeft recht op een persoonlijke afweging of beoordeling, er wordt gekeken naar het individu bij toepassen van de Wzd.

Cliëntenvertrouwenspersoon Wzd

Waarom een cliëntenvertrouwenspersoon Wzd?

Op 1 januari is de Wet zorg en dwang (Wzd) ingegaan, ter vervanging van de oude BOPZ. Deze wet gaat over onvrijwillige zorg voor o.m. mensen met een psychogeriatrische aandoening.

Onvrijwillige zorg gaat meestal over iets wat een cliënt wil maar niet mag, of moet maar niet wil. Het kan bijvoorbeeld zijn dat iemand nooit onder de douche wil, en een verzorgende hem/haar bij de arm neemt en naar de douche dirigeert. Of misschien wil een bewoner ’s nachts over de gangenlopen en overdag in bed liggen, terwijl hij/zij daardoor de warme maaltijd mist. De cliënt kan dan door het personeel steeds opnieuw naar bed worden gebracht, of misschien medicatie krijgen waardoor hij/zij ’s nachts slaapt. De Wet zorg en dwang geeft aan onder welke voorwaarden onvrijwillige zorg mag worden toegepast.

Een van de uitgangspunten van de wet is dat de cliënt of zijn vertegenwoordiger zijn/haar mening zo goed mogelijk kenbaar kan maken. Soms kan dit lastig zijn. Daarom is in de wet vastgelegd dat iedere cliënt en zijn vertegenwoordiger die vallen onder de reikwijdte van de Wzd recht heeft op ondersteuning van een onafhankelijke cliëntenvertrouwenspersoon.

Wat doet een clientvertrouwenspersoon?

De cliëntenvertrouwenspersoon luistert naar uw verhaal en geeft antwoord op uw vragen. Ook legt de cliëntenvertrouwenspersoon uit hoe de Wet zorg en dwang werkt en wat de rechten van u en uw familielid zijn. Als u problemen of klachten heeft over de geboden zorg, zoekt de cliëntenvertrouwenspersoon samen met u naar een oplossing. De cliëntenvertrouwenspersoon kan u desgewenst ondersteunen bij het schrijven van een klachtbrief of meegaan naar gesprekken daarover.

Ontvangt uw familielid vrijwillige zorg, maar heeft u andere klachten? Ook dan kunt u terecht bij de cliëntenvertrouwenspersoon voor informatie, advies en ondersteuning.

Cliëntenvertrouwenspersoon

Mensen met een verstandelijke of psychogeriatrische beperking die gedwongen zorg ontvangen, kunnen een beroep doen op een onafhankelijke cliëntenvertrouwenspersoon. Deze cliëntenvertrouwenspersoon ondersteunt cliënten als er sprake is van onvrijwillige zorg. Maar ook bij onvrede of klachten rond de inzet van onvrijwillige zorg, opname of verblijf in een zorginstelling kan de cliëntenvertrouwenspersoon een rol spelen. De cliëntenvertrouwenspersoon is onafhankelijk, luistert onbevooroordeeld en draagt bij aan een betere rechtspositie van de cliënt. Adviespunt Zorgbelang is de organisatie die voor onze regio de clientenvertrouwenspersoom Wzd aanbiedt. Klik hier voor de brochure van Zorgbelang.

Contactgegevens

Adviespunt Zorgbelang | www.adviespuntzorgbelang.nl

Tel. 088 – 929 40 99

E-mail: cvp@adviespuntzorgbelang.nl

(Wettelijke) vertegenwoordiging bij wilsonbekwaamheid

Een wilsonbekwame cliënt heeft een (wettelijk) vertegenwoordiger die de beslissingen neemt op het gebied waarop de cliënt wilsonbekwaam is.

Wie is de vertegenwoordiger?

Wettelijk is vastgelegd wie vertegenwoordiger kunnen zijn:

• Een curator of mentor = benoemd door de rechter
• Een schriftelijk gemachtigde = benoemd door de cliënt zelf (in een schriftelijke verklaring)
• De echtgenoot, de geregistreerde partner of andere levensgezel van de cliënt = niet benoemd, vrijwillig
• Een ouder / kind / broer / zus = niet benoemd, vrijwillig

Deze opsomming is in volgorde. Bij beslissingen over zorg en behandelingen kijkt de zorgverlener dus eerst of er een mentor of curator is, dan of er een schriftelijke gemachtigde is. Zo niet, dan kunnen de partner of de genoemde familieleden vertegenwoordiger zijn.

Zijn de familieleden het niet eens over de vertegenwoordiging?

Soms komen de ouders, kinderen, broers en zussen er niet uit wie de vertegenwoordiger wordt. Dan wijst de arts een vertegenwoordiger aan.

De vertegenwoordiger heeft inzage in medische informatie

Een vertegenwoordiger heeft in principe recht op informatie en inzage in het dossier, of een kopie van het dossier. De vertegenwoordiger krijgt alleen de informatie die nodig is om beslissingen te nemen.

De zorgverlener kan besluiten om de vertegenwoordiger beperkt of geen medische informatie te geven. Dit mag alleen in uitzonderlijke situaties.

Wanneer moet de vertegenwoordiger toestemming geven?

Een zorgverlener die zorg of een behandeling wil geven aan een terzake wilsonkwame cliënt, moet toestemming vragen aan de vertegenwoordiger. De vertegenwoordiger moet de cliënt zo veel mogelijk betrekken bij de beslissing. Ook de zorgverlener moet altijd proberen te overleggen met de cliënt.